Kinderen in Nederland - Level B1

De manier waarop een kind wordt opgroeit kan sterk verschillen per cultuur. Niet alleen het schoolsysteem verschilt per land, maar ook de opvoedstijl van de ouders en verzorgers. In deze aflevering ga ik je wat meer vertellen over kinderen in Nederland. 

In Nederland wonen ruim 3 miljoen kinderen. Het gemiddelde aantal kinderen dat Nederlanders krijgen, daalt al jaren en de groep vrouwen die twee kinderen krijgt, is het grootst. 

Sinds de jaren zeventig is de leeftijd waarop Nederlandse vrouwen aan kinderen beginnen gestegen. Vooral aan het eind van de jaren zestig werden vrouwen nog relatief jong moeder. In 1970 waren ze gemiddeld 24,3 jaar. Nu is dat ruim 30 jaar. 

In het Nederlands is er verschil tussen het gezin en de familie. De familie zijn kinderen, ouders, opa’s, oma’s, neven, nichten en ooms en tantes. Een familie is dus vaak behoorlijk groot. Nederlandse kinderen groeien echter voornamelijk op in het gezin. Dit zijn de mensen die samen een huishouden vormen, dus de kinderen en hun opvoeders, meestal de ouders. Vanaf 4 jaar kunnen de kinderen naar de basisschool en vanaf 5 jaar moeten ze dat, want dan geldt de leerplicht. 

Unicef heeft onderzoek gedaan naar hoe gelukkig kinderen zijn. Ze onderzochten het welzijn van kinderen tussen de 0 en 18 jaar in de 41 meest welvarende landen. Volgens dit onderzoek zijn Nederlandse kinderen het gelukkigst. Nederland scoorde namelijk het best, op nummer twee en drie stonden Denemarken en Noorwegen. 

In het onderzoek werd gekeken naar de mentale en fysieke gezondheid van kinderen. Ook keken ze naar andere aspecten, zoals toegang tot onderwijs en sociale vaardigheden. Nederlandse kinderen blijken erg tevreden te zijn over hun leven. Toch zijn er nog veel verbeterpunten. Zo kampen Nederlandse kinderen vaak met overgewicht en obesitas. Een kwart van de Nederlandse kinderen blijkt te dik te zijn. 

Ook blijkt uit onderzoek dat sommige Nederlandse kinderen veel stress ervaren, vooral door school. Als die druk te groot wordt, kunnen kinderen te maken krijgen met emotionele problemen en zijn ze minder tevreden over hun leven. Uit recent onderzoek van de Universiteit Utrecht, het Trimbos-instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat vooral meisjes, maar ook jongens, veel piekeren en met emotionele problemen kampen. Schooldruk zou een belangrijke oorzaak zijn en ook de coronacrisis speelt een rol. 

Maar goed, Nederlandse kinderen zijn dus over het algemeen gelukkig. Dan rijst natuurlijk de vraag waarom. Dit is geen eenvoudige vraag, maar de volgende aspecten van de Nederlandse opvoeding zouden een rol kunnen spelen.  

Ten eerste hebben moeders in Nederland relatief veel vrijheid. Ze hebben meer vrijheid dan sommige moeders in andere landen in hun zoektocht naar een goede balans tussen werk en privé. Zo is zowel fulltime werken als parttime werken in Nederland heel normaal. In de meeste gezinnen werkt een ouder parttime. Dat is meestal de moeder. Gelukkig is het ook voor partners gemakkelijker geworden een grotere rol te spelen in het leven van een pasgeboren kind. Zij kunnen nu namelijk veel meer verlof krijgen dan vroeger. Maar volgens velen valt er nog heel wat te winnen. Veel mensen pleiten voor nog meer flexibiliteit en keuzevrijheid, zodat het bijvoorbeeld wat minder vanzelfsprekend wordt dat het de moeder is die minder gaat werken. 

Ten tweede is de relatie tussen ouders en kind in Nederland vrij gelijkwaardig. Ze krijgen veel vrijheid, ook in hun spel. Zo fietsen veel achtjarigen al alleen naar school. Ook mogen ze hun mening geven en meebeslissen over bijvoorbeeld vakantieplannen. Soms hoor je ook wel dat de opvoeding in Nederland iets te soft zou zijn. In sommige andere culturen hebben de ouders een meer autoritaire rol. 

In Nederland zijn er, net als in veel andere landen, veel gezamenlijke momenten waarbij ruimte is voor een gesprek. Denk aan samen ontbijten of avondeten. Kinderen worden over het algemeen aangemoedigd hun zorgen te delen en te praten over wat ze voelen. Daarnaast is er in veel gezinnen sprake van rust en regelmaat. Vooral kleine kinderen gaan op zeer gezette tijden slapen en liggen vaak al om zeven uur in bed. Je zult in Nederland na acht uur ‘s avonds weinig kinderen op straat zien. 

Het is natuurlijk goed nieuws dat Nederland hoog scoort op het geluk van kinderen. Toch moeten we ons om eerdergenoemde redenen blijven inzetten om de situatie van kinderen te verbeteren. Steeds meer kinderen krijgen te maken met armoede en de kloof tussen gelukkige en ongelukkige kinderen is groot. Ben jij benieuwd geworden naar hoe het Nederlandse schoolsysteem werkt? Luister dan eens naar onze andere podcastaflevering over het Nederlandse onderwijs.